ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΕΣΟΣΠΟΡΙΤΙΣΣΑ
Γιορτή κολοκυθόπιτας στης Παναγιάς τη Χάρη
- ημερομηνιαΤετάρτη 21 Νοεμβρίου 2018
- Κατηγοριες
Στις 21 Νοεμβρίου γιορτάζει η πολιούχος εκκλησία της Βάρης Εισόδια της Θεοτόκου.
Η γιορτή των Εισοδίων είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους αγρότες που την ονομάζουν «της Παναγιάς της Αρχισπορίτισσας», της «Μεσοσπορίτισσας» ή της «Ξεσπορίτισσας» επειδή μέχρι αυτή την ημέρα πρέπει να έχουν σπείρει τα μισά χωράφια τους. Στις 21 Νοέμβρη οι γυναίκες βράζουν όσπρια και δημητριακά, τα πολυσπόρια, και τα πηγαίνουν στην εκκλησία για να τα ευλογήσει ο παππάς. Ένας μέρος το μοιράζουν στο εκκλησίασμα και το υπόλοιπο το φέρνουν στο σπίτι. Τρώνε όλα τα μέλη της οικογένειας και τα ζωντανά του σπιτιού, εύχονται καλή σοδειά και το υπόλοιπο το ρίχνουν στο χωράφι για «να αναπαυθεί ο σπόρος».
Το έθιμο εντάσσεται, σύμφωνα με τον καθηγητή Λαογραφίας Γεώργιο Μέγα, στην κατηγορία των λατρευτικών, αγροτικών εθίμων που έχουν ρίζες πανάρχαιες και στοχεύουν στον εξευγενισμό του δαίμονα της βλάστησης και στην ευετηρία. Είναι μια γιορτή ορόσημο στον κύκλο του χρόνου της παραδοσιακής, αγροτικής κοινότητας αφού από την καρποφορία εξαρτιόταν η επιβίωση της οικογένειας. Ο καθηγητής Λαογραφίας Δημήτριος Λουκάτος σημειώνει πως την ημέρα εκείνη η Παναγία-Δήμητρα γίνεται αποδέκτης «ευχαριστήριας πανσπερμίας για το καλό που πέρασε και για το καλό που πρέπει να συνεχιστεί» αφού η οικογένεια έχει ήδη καταναλώσει τη μισή σοδειά:
«Μισό ’φαγα , μισό ΄σπειρα, μισό ’χω να περάσω»
Στη Βάρη η 21 Νοέμβρη ήταν μέρα χαράς και πανηγυριού. Αμέσως μετά την εκκλησία, οι γυναίκες έβγαιναν στην πλατεία και χόρευαν τραγουδώντας τα παραδοσιακά τους τραγούδια όπως το «Ντο τα πρες κοτσίδετε» και το «Ρα καμπάνα Υπαπαντήσε». Στη συνέχεια, μοίραζαν τις γλυκές κολοκυθόπιτες που το είχαν έθιμο να φτιάχνουν την ημέρα εκείνη και γύριζαν στα σπίτια τους όπου γλεντούσαν όλη μέρα με ζυγιές μουσικών που έρχονταν από άλλες περιοχές για το πανηγύρι. Το έθιμο του χορού εγκαταλείφθηκε πολύ νωρίς αλλά η κολοκυθόπιτα εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να μοσχομυρίζει κανέλα, ζάχαρη και γαρύφαλλο στις γειτονιές της πόλης μας.
Στη Σεμέλη κρατάμε το έθιμο και γλεντάμε με χορούς και με τραγούδια και φυσικά με γλυκές κολοκυθόπιτες! Καλοδεχούμενοι όλοι όσοι βρίσκονται στη Βάρη την ημέρα της γιορτής της Χάρης της.
